تخمین موجک و واهمامیخت داده‌های لرزه‌ای با استفاده از روش بازیابی فاز

نوع مقاله : سایر مقالات

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

2 دانشیار، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

چکیده

داده حاصل از عملیات لرزه‌‌نگاری‏ در مقایسه با سایر روش‌‌های ‏ژئوفیزیکی‏ می­تواند اطلاعات بیش­تری از زیر سطح زمین ارائه کند و به همین دلیل‏ لرزه­نگاری در اکتشافات نفت و گاز از اهمیت بالایی برخوردار است. واهمامیخت موجک و یا چشمه یکی از با اهمیت­ترین مراحل در پردازش داده لرزه­ای است که برای افزایش قدرت تفکیک زمانی مقاطع لرزه­ای به یک موجک با ساختار صحیح نیازمند است؛ اما تخمین درست یک موجک لرزه­ای به شدت تحت‎‎ تأثیر پیچیدگی­های فازی موجک است. خصوصیات آماری سری بازتاب زمین باعث می­شود اطلاعات طیف دامنه فوریه موجک چشمه را بتوان از داده­های ثبت شده محاسبه نمود و در نتیجه اطلاعات فازی موجک در حالت­های خیلی ساده نظیر بیشینه یا کمینه فاز بودن را قابل محاسبه می­نماید. این امر موجب شده که فرض کمینه فاز بودن موجک چشمه در لرزه­نگاری بسیار مرسوم شود. در حالی ­که این فرض در بیشتر اوقات درست نیست. در این مقاله با تخمین یک طیف دامنه هموار برای موجک لرزه­ای، اقدام به انجام فرآیند واهمامیخت داده­ها بر اساس الگوریتم بازیابی فاز به منظور تخمینی از پاسخ ضربه زمین خواهیم نمود. در واقع بر خلاف روش­های واهمامیخت مرسوم تنها از وارون­سازی طیف دامنه فوریه داده­ها بهره گرفته می­شود. در گام بعدی با واهمامیخت پاسخ ضربه محاسبه شده از داده­ها تخمین صحیح­تری از موجک با فاز دلخواه را خواهیم داشت. نتایج حاصل از شبیه­سازی­های عددی با داده­های شبیه­سازی شده و میدانی نشان می­دهد که روش پیشنهادی قادر است موجک­های با فاز آمیخته را با دقت بالایی استخراج نماید. از دیگر خصوصیات بارز این روش تخمین همزمان پاسخ ضربه زمین یا سری بازتابی زمین است. لذا الگوریتم ارائه شده در اینجا نوعی واهمامیخت کور محسوب می­شود؛ به طوری که سری بازتاب و موجک چشمه به طور همزمان تخمین زده می­شوند.

کلیدواژه‌ها