ارزیابی سامانه گسل تلخاب در شکل گیری فرونشست دشت میقان اراک با استفاده از روش مقاومت ویژه الکتریکی

نوع مقاله : سایر مقالات

نویسندگان

1 گروه زمین شناسی- دانشکده علوم پایه- دانشگاه پیام نور- تهران- ایران

2 گروه زمین شناسی . دانشکده علوم پایه. دانشگاه پیام نور.تهران. ایران

چکیده

فرونشست زمین یکی از چالش‌های جدی در مناطق شهری و روستایی است که می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر زیرساخت‌ها و محیط زیست تأثیر بگذارد. منطقه مورد پژوهش واقع در منطقه میقان اراک می باشد که، فرونشست ناشی از فعالیت‌های انسانی و تغییرات طبیعی، به‌ویژه در اطراف گسل تلخاب، نگرانی‌های زیادی را به‌وجود آورده است. گسل تلخاب به‌عنوان یکی از ساختارهای زمین‌شناسی مهم در این منطقه، نقش کلیدی را در شکل‌گیری و توسعه فرونشست دشت میقان ایفا می‌کند. در این پژوهش با بهره گیری از روش مقاومت ویژه الکتریکی، موقعیت گسل تلخاب در منطقه شناسایی و آشکارسازی گردید. در این مطالعه، تعداد 30 سونداژ مقاومت ویژه الکتریکی با استفاده از آرایش شلومبرگر در امتداد 3 پروفیل و عمود بر گسل تلخاب برداشت شده است. در ابتدا تفسیر به روش دستی انجام گردید و سپس با کنترل زمین‌شناسی و استفاده از نتایج تفسیرهای دستی جهت بدست آوردن اطلاعات کلی و کیفی از وضعیت زیر سطح زمین، تفسیر کیفی داده‌های حاصله انجام شده و نهایتاً برای معکوس‌سازی دوبعدی، داده‌ها وارد نرم‌افزارRes 2 Dinv شده تا مدل وضعیت زمین‌شناسی زیرسطحی منطقه مورد بررسی قرار گیرد. در نهایت با استفاده از کلیه اطلاعات جمع آوری شده و تفسیر و تحلیل های صورت گرفته، نتایج مدلسازی مورد ارزیابی قرار گرفتند و محل ناپیوستگی‌ها و گسل‌ها با تقریب خوبی مشخص شدند. بررسیهای صورت گرفته نشان می‌دهد نتایج حاصل از تفسیر مقاطع، بیانگر وجود گسل‫ هایی به موازات یکدیگر هستند که در طی عملیات مقاومت ویژه الکتریکی شناسایی گردیده‫ که در نقشه های زمین شناسی منطقه رخنمون نداشته اند. از اینرو گسل تلخاب به‌عنوان یک سامانه گسلی فعال، می‌تواند باعث تغییرات در فشار آب و در نتیجه فرونشست در منطقه شود.

کلیدواژه‌ها