مدل‌سازی ژئوفیزیکی داده‌های الکترومغناطیس حوزه زمان و میدان پتانسیل در محدوده نهشته پلی‌متال اِکویتی سیلور برتیش کلمبیا، کانادا

نوع مقاله : سایر مقالات

نویسندگان

دانشکده مهندسی معدن، دانشکدگان فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف از این تحقیق، مکان‌یابی و شناسایی مناطق با پتانسیل بالای کانی‌سازی در منطقه اِکویتی سیلور در مرکز برتیش کلمبیا، کانادا بود. به همین منظور مدل‌های چگالی، حساسیت مغناطیسی و رسانایی الکتریکی به کمک مدل‌سازی وارون داده‌های هوابرد در این منطقه تولید شدند. هدف از این کار ایجاد مدل‌هایی با خواص فیزیکی سه‌بعدی مفید است که می‌توانند مستقیماً در اکتشافات منطقه‌ای برای شناسایی مناطق امید بخش بر اساس معیارهای مختلف اکتشاف استفاده شوند. محدوده مورد مطالعه یک ذخیره سولفیدی با سنگ میزبان آتشفشانی می‌باشد که با فعالیت‌های نفوذی مرتبط است و از سنگ‌های رسوبی، آذرآواری و آتشفشانی به‌علاوه توده‌های نفوذی که توسط جریان‌های آندزیتی تا بازالتی جوان‌تر و برش‌های جریانی که مربوط به دوران ژوراسیک فوقانی تا کرتاسه هستند، تشکیل شده است. در سال 2008 و ابتدا بنا به درخواست انجمن علوم زمین برتیش کلمبیا برداشت گرانی‌سنجی با استفاده از سیستم برداشت SGL AIRGrav G2-7 و در ادامه فعالیت اکتشافی برداشت هوابرد الکترومغناطیس و مغناطیس‌سنجی توسط سیستم پروازی Aero quest به طور هم‌زمان، صورت پذیرفت. در انتهای برداشت در طی 3 پروفیل برای داده‌های گرانی‌سنجی تعداد 398 قرائت و تعداد 26 پروفیل داده الکترومغناطیس و مغناطیس‌سنجی با تعداد 36860 قرائت بدست آمد. مدل‌سازی سه‌بعدی میدان پتانسیل با استفاده از الگوریتم وارون‌سازی لی و اولدنبورگ و با استفاده از کدهای وارون‌سازی UBCGIF MAG3D و UBCGIF GRAV3D صورت پذیرفت. برای مدل‌سازی داده‌های الکترومغناطیسی از نرم‌افزار EM Flow که به عنوان یک ابزار تفسیر سریع و نیمه خودکار برای وارن‌سازی یک‌بعدی داده‌های الکترومغناطیسی هوابرد طراحی شده است، استفاده گردید. برای اینکه مدل‌های ژئوفیزیکی سه‌بعدی به طور مؤثر برای تفسیر و هدف‌یابی اکتشاف مورد استفاده قرار گیرند، به درک خوبی از ویژگی‌های فیزیکی هدف اکتشافی نیاز است که می‌تواند به زمین‌شناسی و فرآیندهای زمین‌شناسی مرتبط باشد. برای منطقه مورد مطالعه، با توجه به مشاهدات زمین‌شناسی سطحی حاصل از مطالعات سنگ‌شناسی و ژئوشیمیایی،نتایج وارون‌سازی سه‌بعدی داده‌های هوابرد گرانی، مغناطیس و نتایج حاصل از مدل‌سازی یک‌بعدی داده‌های الکترومغناطیس جهت ساخت یک مدل زمین‌شناسی مشترک برای شناسایی اهداف معدنی بر روی یک پروفیل به صورت همزمان به نمایش در آمدند. در نهایت یک زون امید بخش با تباین چگالی و رسانایی الکتریکی بالاتر نسبت به محیط در برگیرنده شناسایی گردید. ضخامت این قسمت بین 30 تا 60 متر است و تا عمق حدود 200 متری از سطح زمین ادامه دارد. این زون باتوجه به پیشینه زمین‌شناسی موجود و مطالعات ژئوشیمیایی، به احتمال زیاد با کانه‌زایی مس-طلا-مولیبدن پورفیری، نقره، سرب و روی در ارتباط است.

کلیدواژه‌ها


جعفر زاده، و.، نجاتی کلاته، ع.، و آقاجانی، ح.، 1394، مدل­سازی وارون سه­بعدی داده­های گرانی سنجی با روش لی­-اولدنبرگ، کتابخانه دانشگاه صنعتی شاهرود.
شادمان، م.، تخم­چی، ب. و خیراللهی، ح.، 1391، کاربرد خوشه بندی در نقشه­های شبه زمین­شناسی با استفاده از داده­های ژئوفیزیک هوابردی، علوم مهندسی معدن، دوره هفتم، شماره شانزدهم، صفحه 12-1.
عبدالهی شریف، ج.، امام علی پور، ع.، علی پور، ع.، و مختاریان اصل، م.، 1389، جایگاه مدل­سازی سه­بعدی ذخایر معدنی در بررسی­های زمین­شناسی اقتصادی، تعیین ذخیره و ژنز آن­ها (با بررسی موردی بر روی گروهی از ذخایر سنگ تزئینی استان آذربایجان غربی)، زمین شناسی اقتصادی ایران، صفحه 59-51.
قنبری، ه.، عرب­امیری، ع.، ابراهیمی، س.، مهری، م.، 1393، مدل­سازی وتفسیر داده­های پلاریزاسیون القایی و مقاومت ویژه در محدوده­های اکتشافی شریف آباد، شمال غرب بردسکن، نشریه پژوهش­های  ژئوفیزیک کاربردی، دوره 6، شماره 1، صفحات 23-13.
نوروزی، غ. و غلامی، س.، 1384، تحلیل و مدل­سازی داده­های ژئوفیزیکی (IP, RS, M) در محل اندیس معدنی مس سوناجیل، نشریه دانشکده فنی، شماره2، جلد39، ص 253 تا 265.
Abedi, M, Norouzi, Gh.H, Fathianpour, N & Gholami, A, 2015, Geological structure imaging from airborne electromagnetic and magnetic data, a case study in Kalat-e-Reshm area, Iran, Arabian Journal of Geosciences 8, 425-435.
Abedi, M, Norouzi, Gh.H, Fathianpour, N & Gholami, A, 2013, Approximate resistivity and susceptibility mapping from airborne electromagnetic and magnetic data, a case study for a geologically plausible porphyre copper unit in Iran. Journal of Mining & Environment. 4 (2): 133-146.
Abedi, M, Fournier, D, Devriese, S.G.R. & Oldenburg, D.W., 2018, Integrated inversion of airborne geophysics over a structural geological unit: A case study for delineation of a porphyry copper zone in Iran. Journal of Applied Geophysics. 152: 188-202.
Alarifi, S.S., Kellogg, J.N. and Ibrahim, E, 2018, Gravity, aeromagnetic and electromagnetic study of the gold and pyrite mineralized zones in the Haile Mine area, Kershaw, South Carolina, Journal of Applied Geophysics.
Alldrick, D., Lin, M., (2007); Geology of the Equity Silver Area, central B.C.; B.C. Geological Survey, Open File 2007-9.
Auken, E., Christiansen, A.V., Jacobsen, B.H., Foged, N., Sørensen, K.I., 2005. Piecewise 1D laterally constrained inversion of resistivity data. Geophysical Prospecting. 53 (4): 497-506.
Brown, R.F., 2009, GEOCHEMICAL AND GEOPHYSICAL TECHNICAL REPORT On The SILVER HOPE PROPERTY For FINLAY MINERALS LTD.
Cyr, J.B., Pease, R.B. and Schroeter, T.G., 1984, Geology and Mineralization at Equity Silver Mine, Economic Geology, Volume 79, pages 947-968.
Dransfield, M., Airborne gravity gradiometry–the state of the art, Redistribution subject to SEG license.
Garrie, D., 2009, Report on a Helicopter-Borne AeroTEM System Electromagnetic & Magnetic Survey, Quest West, Central B.C., Canada.
Ghari, H, Oskooi, B, Bastani, M, 2020, Multi-Line 1D Inversion of Frequency-Domain Helicopter-Born Electromagnetic Data with Weighted 3D smoothness Reqularization: A Case Study from North Iran. Pure and Applied Geophysics. 177 (11), 5299-5323.
 
Li Y. and Oldenburg D.W., 1996, 3-D inversion of magnetic data. GEOPHYSICS, VOL. 61, NO. 2, P. 394-408, 18 FIGS.
Li Y. and Oldenburg D.W., 1998, 3-D inversion of gravity data. GEOPHYSICS, VOL. 63, NO. 1, P. 109-119,14 FIGS.
Murthy, B.S.R., 2007, Airborne Geophysics and the Indian Scenario, J. Ind. Geophys. Union Vol.11, No.1, pp.1-28.
Macnae, J., King, A., Stolz, N., Osmakoff, A. and Blaha, A., 1998, Fast AEM data processing and inversion. Explor. Geophys. 29. 163–169. https://doi.org/10.1071/EG998163.
Mahmoodi, O. and Maxeiner, R.O., 2019, Processing of Airborne Magnetic, Electromagnetic and Gravity Gradiometry Data for the Bigstone Lake Area, East-central Saskatchewan, Miscellaneous Report 2019-4.2, Paper A-4, 12p.
Oldenburg, D.W., Li, Y. and Farquharson, C.G., 1998, Applications of geophysical inversions in mineral exploration. University of British Columbia, GEOPHYSICS, The Leading Edge 17 (4), 461-465.
Panteleyev, A., 1995, Subvolcanic Cu-Au-Ag (As-Sb), in Selected British Columbia Mineral Deposit Profiles, Volume 1 - Metallics and Coal, Lefebure, D.V. and Ray, G.E., Editors, British Columbia Ministry of Energy of Employment and Investment, Open File 1995-20, pages 79-82.
Rajagopalan, SH., Carlson, J. and Wit, D., 2007, Kimberlite exploration using integrated airborne geophysics, ASEG Extended Abstracts, 1, 1-5.
Ramazi, H. and Mostafaie, K., 2013, Application of integrated geoelectrical methods in Marand (Iran) manganese deposit exploration. Arabian Journal of Geosciences. 6 (8): 2961-2970.
 
Telford, W.M., Geldart, L.P. and Sheriff, R.E., 1990, Applied Geophysics. Cambridge. Cambridge University Press. http://doi.org/10.1180/minmag. 1982.046.341.32.
Wisén, R., Auken, E., Dahlin, T., 2005. Combination of 1D laterally constrained inversion and 2D smooth inversion of resistivity data with a priori data from boreholes. Near Surface Geophysics. 3 (2): 71-79.
Zhdanov, M.S, Alfouzan, F.A., Cox, L., Alotaibi, A., Alyousif, M., Sunwall, D. and Endo, M, 2018, Large-Scale 3D Modeling and Inversion of Multiphysics Airborne Geophysical Data: A Case Study from the Arabian Shield, Saudi Arabia, Minerals.
Zhdanov, M.S., New Advances in Regularized Inversion and Imaging of Gravity, Magnetic, and Electromagnetic Data, Consortium for Electromagnetic Modeling and Inversion, University of Utah, Salt Lake City, EGM 2007 International Workshop.