تخمین سریع بزرگی و فاصله رومرکزی زلزله به روش تک ایستگاه(B-Δ) برای شرق استان کرمان

نوع مقاله : سایر مقالات

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد؛ دانشکده‌ علوم و فناوری‌های نوین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان

2 استادیار؛ دانشکده‌ علوم و فناوری‌های نوین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان

3 استادیار؛ پژوهشگاه بین المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران

چکیده

با توجه به خسارات جانی و مالی زلزله‌های بزرگ، طراحی و ایجاد سامانه‌های هشدار به هنگام در مناطق لرزه‌خیز بسیار ضروری می‌باشد. هدف از طراحی سامانه‌های هشدار سریع، تخمین بزرگی زلزله و فاصله رومرکزی در یک زمان بسیار کوتاه و اعلام هشدار می‌باشد. روش جدیدی که در این سیستم‌ها به کار برده می‌شود، B-Δ است که فاصله رومرکزی و بزرگی زلزله را بر اساس ثانیه‌های ابتدایی رسید موج P (معمولا 3 ثانیه)، با توجه به اطلاعات یک ایستگاه به صورت تقریبی برآورد می‌کند. در روش B-Δ با برازش تابعی ساده به بخش ابتدایی پوش نگاشت لرزه-ای، ضرایب A (تغییرات دامنه با زمان) و B شیب برازش تابع به بخش ابتدایی موج P) از روش کمترین مربعات محاسبه می شوند که با استفاده از آنها می‌توان فاصله رومرکزی را تخمین زد. بر اساس نمودار به دست آمده از این برازش می‌توان رابطه خطی و معکوس LogB و LogΔ را مشاهده نمود که در آن Δ بیانگر فاصله رومرکزی است. این روش برای به دست آوردن بزرگی از حداکثر دامنه مشاهده شده در مدت زمان کوتاهی پس از دریافت موج P، استفاده می‌نماید. در این مطالعه با توجه به لرزه خیزی بالای استان کرمان و تجربه زمین لرزه های مخرب بسیار در سالهای اخیر سعی شده است تا نگاشتهای لرزه ای مورد بررسی قرار گیرد. لذا تعداد 175 نگاشت مولفه قائم شتاب نگاشت‌های زلزله‌های نیمه شرقی استان کرمان از شبکه شتاب‌نگاریِ مرکز تحقیقات راه،مسکن و شهرسازی دربافت شد. سپس بر روی 92 نگاشت باکیفیت که دارای بازه بزرگی 5/6-4M_w= و در فاصله کمتر از 145 کیلومتر ثبت شده بودند، پردازش صورت گرفت و روابط فاصله رومرکزی log⁡〖(∆)〗=-0.437 log⁡〖(B)〗+1.889±0.57 و بزرگی M_est=0.293 log⁡〖(P_max)〗-0.692 log⁡〖(B)〗+6.03 برای مناطق مورد مطالعه محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها


حیدری، ر.، 1395، تخمین سریع فاصله رومرکزی زمین­لرزه با استفاده از پوش موج P برای زمین­لرزه­های ایران، هفدهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، 21 تا 23 اردیبهشت ماه 1395، صفحات 1196-1199.
رستمی، ش.، سپهوند، م.، معهود، م. و نصرآبادی، ا.، c1398، تخمین سریع بزرگی و فاصله رومرکزی زلزله به روش تک ایستگاه B-Δ برای سیرچ استان کرمان، اولین همایش ملی پردازش سیگنال و تصویر در ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، 20 آذر 1398.
رستمی، ش.، معهود، م.، سپهوند، م. و نصرآبادی، ا.، b1398، تخمین سریع بزرگی و فاصله رومرکزی زلزله به روش تک ایستگاه B-Δ برای هجدک استان کرمان، ششمین کنفرانس ملی نوآوری های اخیر در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، 7 تا 8 آذرماه 1398.
معهود، م.، 1395، تخمین بزرگی و فاصله رومرکزی به روش تک ایستگاه B-Δ، هفدهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، دانشگاه تهران، اردیبهشت ماه 1395.
هادی نجف آبادی، آ.، معهود، م. و زارع، م.، 1397 ، تخمین سریع بزرگی و فاصله ی رومرکزی زلزله به روش تک ایستگاه B-Δ برای شمال غرب ایران، هجدهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران، دانشگاه تهران، اردیبهشت 1397، 1218-1221.
Anderson, J. G. and Chen, Q., 1995, Beginnings of earthquakes in the Mexican subduction zone on strong-motion accelerograms, Bull. Seism. Soc. Am. 85, 1107–1115.
Heidari, R., 2016, Quick Estimation of the Magnitude and Epicentral Distance Using P Wave for Earthquakes in Iran, Bull. Seismol. Soc. Am, 106.
Nakamura, Y., 1988, 2–9 August. On the urgent earthquake detection and alarm system (UrEDAS), Proc. of Ninth World Conference on Earthquake Engineering, Tokyo, Japan, Vol. VII, 673–678.
Noda, S., Yamamoto, S. and Sato, S., 2012. New method for estimation earthquake parameters for earthquake early warning system, Q. Rep. Railway Tech. Res. Inst, 53, no. 2.
Odaka, T., Ashiya, K., Tsukada, S., Sato, S., Ohtake, K. and Nozaka, D., 2003. A new method of quickly estimating epicentral distance and magnitude from a single seismic record, Bull. Seismol. Soc. Am, 93, 526–532.
Rostami, SH., Sepahvand, M.R., Mahood, M. and Nasrabadi, A., 2019a, Rapid estimation of magnitude and Δ from B-Δ method for Mohammad abad earthquake, 8th International Conference on Seismology and Earthquake Engineering, Tehran, 11 to 13 November 2019.
Wu, Y.-M., and Kanamori, H., 2005a, Experiment on an onsite early warning method for the Taiwan early warning system, Bulletin Seismological Society of America, 95, 347-353.
Wu, Y.-M., and Kanamori, H., 2005b, Rapid assessment of damage potential of earthquakes in Taiwan from the beginning of P waves, Bulletin Seismological Society of America, 95, 1181-1185.