برآورد ساختار سرعت موج‌برشی پروفیل خاک در ایستگاه‌های شتاب‌نگاری شهر تهران و حومه با استفاده از وارون‌سازی نسبت طیفی H/V

نوع مقاله : سایر مقالات

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

2 دانشیار، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

3 کارشناس ارشد، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران

چکیده

در این تحقیق، اثر ساختگاه با استفاده از شتاب نگاشت های ثبت شده در ایستگاه‌های شتابنگاری واقع در شهر تهران متعلق به سازمان تحقیقات مسکن و ستاد بحران شهرداری تهران و چندین ایستگاه در اطراف تهران و با استفاده از روش ناکامورا ، بررسی شده و اثرات ناشی از خاک ساختگاههای مورد مطالعه بر اساس فرکانس غالب به دست آمده و ایستگاهها بر این اساس طبقه‌بندی گردیده‌اند. در مرحله بعد، با استفاده از روش معکوس سازی، بهترین و مناسبترین مدل برای خاک از نظر ضخامت، سرعت، فاکتور کیفیت و چگالی برای هر ایستگاه ارائه شده است و در نهایت نتایج به دست آمده با مقادیر به دست آمده از مطالعات دیگر مقایسه شده است. در ایستگاههای مورد مطالعه، محدوده بسامدی متاثر از اثرات ساختگاهی بسیار گسترده و از یک هرتز شروع شده و تا 5/8 هرتز ادامه یافته است. با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان گفت رده ساختگاه در مناطق شمالی و شرقی تهران غالبا از نوع II و در مناطق جنوبی و غربی شهر تهران غالبا بین III تا IV تغییر می‌نماید. به عبارت دیگر می‌توان گفت که رسوبات شهر تهران از شمال به جنوب و یا از شرق به غرب به تدریج رفتار نرم یا سست را از خود نشان می‌دهند. همچنین سرعت موج برشی از سمت شمال به سمت جنوب تهران کاهش می‌یابد به طوریکه می‌توان تغییرات سرعت موج برشی را در شمال تهران بین 200 تا 800 متر بر ثانیه و در جنوب تهران بین 140 تا 600 متر بر ثانیه تا عمق متوسط 20 متر در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها


آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله، "استاندارد ۲۸۰۰"، ویرایش چهارم، 1395.
شعبانی، ا.، میرزایی، ن.، حق‌شناس، ا. و اسکندری، م.، 1389، برآورد سرعت موج برشی با ترکیب روش‌های آرایه‌ای و وارون‌سازی منحنی‌های بیضی‌واری در ساختگاهی در جنوب تهران، مجله فیزیک زمین و فضا، 36، 4، 1-13.
Boatwrigth, j., Seekoing, L. C., Fumal, T.E., Liu, H.P., and Muller, C.S., (1991). Ground motion amplification in the marina desert. Bulletin of seismological society of America, 81, pp. 1980-1997.
Ghayamaghamian, M.R., (1997). Non-linear and linear response of the site with evaluation of actual dynamic soil properties using vertical array accelerogram and microtremors. Department of civil and environmental engineering. Ph.D. Thesis, Saitama University, Japan.
Haghshenas, E., (2005). Condition géotechnique et aléa sismique local à Téhéran, PhD Thesis, Joseph Fourier University, Grenoble (France), p. 288
Hamzehloo, H., Vaccari, F., Panza, G.F., (2006). Towards a reliable seismic microzonation in Tehran, Iran, Engineering Geology, 93, pp. 1–16
Herak, M., (2008). Model HVSR-A Matlab tool to model horizontal-to-vertical spectral ratio of ambient noise. Computers and Geosciences, 34: pp. 1514–1526.
Jafari, M.K., Razmkhah, A., Keshavarz Bakhshayesh, M., Sohrabi, A., and Pourazin, Kh., (2001). Etude Complementaire de Microzonage Sismique au Sud de Téhéran. IIEES, Spec. Pub.
Jafari, M.K., (2002). Seismic Geotechnical Microzonation of South-East of Tehran. International Institute of Earthquake Engineering and Seismology Tehran, Iran
Japan International Cooperation Agency (JICA), (2000). The Study on Seismic Microzonation of the Greater Tehran Area in the Islamic Republic of Iran, Final Report.
Komak Panah, A., Hafezi Moghaddas, N., Ghayamaghamian M.R., Motasaka, M., Jafari, M.K., and Uromieh, A., (2002). Site Effect Classification in Earth-Central of Iran, journal of seismology and Earthquake engineering, vol. 4, No. 1.
Nakamura, Y. (1989). A method for dynamic characteristics estimation of subsurface using microtremor on the ground surface, Quart. Rep. Railways Tech. Res. Inst. 30, pp. 25–33.
Seed H.B., Whitman V. R, Idriss. I, (1972). Soil Condition and Building Damage in 1976 Cases, EQ, journal Soil Mechanic and Foundation Eng. ASCE, Aga, PP. 787-807.
Sezewa, K., Kanai, K., (1937). Possibility of free oscillations of strata excited by seismic waves, Bull. Earthq. Res. Inst, 136, pp. 1–18.
Shafiee, A., and Azadi, A., (2007). Shear-wave velocity characteristics of geological units throughout Tehran city, Iran, Journal of Asian Earth Science, 29, pp. 105-115.
Zhao, J.X., Irikura, K., Zhang, J., Fukushima, Y., Somerville, P.G., Asano, A., Ohno, Y., Oouchi, T., Takahashi, T., and Ogawa, H., (2006). An empirical site-classification method for strong-motion stations in Japan using H/V response spectral ratio: Bulletin of the Seismological Society of America, 96 (3), pp. 914-925.