@article { author = {انتظار سعادت, وحید and متولی عنبران, سید هانی}, title = {تحلیل ساختار پوسته و لیتوسفر با استفاده از مدل‌سازی مستقیم تکراری- کاربرد روی منطقه فرورانش مکران تا بلوک لوت}, journal = {پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی}, volume = {1}, number = {2}, pages = {69-80}, year = {2015}, publisher = {دانشگاه صنعتی شاهرود}, issn = {2476-5007}, eissn = {2476-5007}, doi = {10.22044/jrag.2015.647}, abstract = {با استفاده از داده‌های گرانی، ژئوئید و توپوگرافی و تکنیک المان محدود، مدل توزیع چگالی و دمایی در طول پروفیلی شمالی-جنوبی که از دریای عمان شروع و در انتها به کویر لوت می‌رسد، به دست آمد. معادله گرمایی با استفاده از مقادیر رسانش گرمایی و تولید حرارت و شرایط مرزی حل می‌شود و در نهایت با توجه به مقادیر چگالی اولیه، چگالی نهایی از معادله گرمایی و رابطه بین دما و چگالی حاصل می شود. با توجه به لرزه‌خیزی کم منطقه مورد مطالعه، استفاده از روشی که بر پایه داده‌های میدان پتانسیل ماهواره‌ای است، محدودیت زمانی، مکانی و هزینه را نداشته و همچنین استفاده از چندین داده به صورت توامان عدم قطعیت نتایج را بسیار پایین آورده است. طبق نتایج حاصل از مدل‌سازی، فرورانش آشکاری در زون مکران دیده می‌شود و نیز لیتوسفر عمیقی (290~ کیلومتر) در محل کمان آتش‌فشانی مشاهده می‌شود که نشان از خمش پوسته اقیانوسی و ادامه فرورانش در آن ناحیه با شیب زیاد است. دشت لوت و زون فرورانش مکران دارای لیتوسفر نازک‌تری هستند و عمق لیتوسفر در آن نواحی به ترتیب برابر 200~ کیلومتر و 90~ کیلومتر است. ضخیم شدگی پوسته (تا 47~ کیلومتر) در زیر کمان آتش‌فشانی دیده می‌شود و با حرکت به سمت شمال، عمق موهو به 37~ کیلومتر می‌رسد. عمق پوسته اقیانوسی در دریای عمان برابر 21~ کیلومتر است که با حرکت به سمت شمال افزایش می‌یابد. طبق نتایج حاصل از مدل‌سازی، فرورانش صفحه عربی به زیر صفحه صلب اوراسیا با شیب خیلی کمی اتفاق می‌افتد.}, keywords = {زون فرورانش مکران,مدل‌سازی دوبعدی,ژئوئید,گرانی,توپوگرافی}, url = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_647.html}, eprint = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_647_4122759767b318fbb8eaec46a623b847.pdf} } @article { author = {خاص احمدی, شهریار and غلامی, علی}, title = {تفکیک و بهبود جبهه‌ موج با استفاده از تبدیل رادون خطی تُنُک}, journal = {پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی}, volume = {1}, number = {2}, pages = {81-89}, year = {2015}, publisher = {دانشگاه صنعتی شاهرود}, issn = {2476-5007}, eissn = {2476-5007}, doi = {10.22044/jrag.2015.648}, abstract = {همواره جدایش رخدادها از یکدیگر و همچنین جدایش نوفه از سیگنال یکی‌ از اهداف مهم پردازش داده‌های لرزه‌ای بوده و تبدیل رادون یکی‌ از ابزار‌های مورد استفاده بدین منظور است. انواع مختلفی‌ را می‌توان برای این تبدیل برشمرد که از این بین، در این مقاله به تبدیل رادون خطی‌ به عنوان ابزاری مناسب در شناسایی‌ و جداسازی امواج تخت پرداخته می‌شود. مهم‌ترین نکته در جداسازی امواج نوفه از سیگنال، بالا بودن قدرت تفکیک در حوزه رادون است اما تبدیل رادون مرسوم به دلایلی از جمله دهانه محدود دچار وضوح کم و تفکیک‌پذیری ضعیف است. در این مقاله از منظم‌ساز نرم 1 در حل مساله رادون به عنوان یک مساله وارون در بدست آوردن یک مدل تنک استفاده خواهد شد. سپس کاربرد این روش در تفکیک امواج بالا و پایبن‌رونده در داده‌های نیم رخ لرزه‌ای قائم، حذف نوفه‌های تداخلی لرزه‌ای از داده‌های چشمه مشترک دریایی‌ و در نهایت بهبود کیفیت داده‌های دورلرز با استفاده از داده‌های مصنوعی و واقعی مورد بررسی قرار می‌گیرد.}, keywords = {تبدیل رادون,تنکی,تفکیک پذیری بالا,جدایش امواج,نسبت سیگنال به نوفه}, url = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_648.html}, eprint = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_648_b788114e80d5ded855375ae82dbf3a0d.pdf} } @article { author = {مردان, امیرحسین and جواهریان, عبدالرحیم and میرزاخانیان, مرضیه}, title = {مقایسه روش های یادگیری غیرنظارتی با تأکید بر تشخیص رخساره های کانالی تنگه هرمز}, journal = {پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی}, volume = {1}, number = {2}, pages = {91-103}, year = {2015}, publisher = {دانشگاه صنعتی شاهرود}, issn = {2476-5007}, eissn = {2476-5007}, doi = {10.22044/jrag.2015.649}, abstract = {کانال‌ها از انواع رخساره‌های زمین‌شناسی می‌باشند که به‌دلیل توانایی در ذخیره سیالات هیدروکربنی، در اکتشاف و توسعه میادین هیدروکربنی دارای اهمیت فراوانی می‌باشند. در سال‌های اخیر، حجم داده‌های لرزه‌ای و همچنین تعداد نشانگرهای لرزه-ای ارائه‌شده افزایش چشمگیری داشته است که کار مفسرین را برای تفسیر خط به خط داده‌های لرزه‌ای با مشکل مواجه کرده-است. برای برطرف‌نمودن این مشکلات، الگوشناسی و استفاده از نشانگرهای چندگانه به‌عنوان ابزاری کارآمد در تفسیر رخساره-های لرزه‌ای معرفی شده‌اند. روش‌های k-میانگین، نقشه‌های خودسازمان‌ده و نقشه‌های توپوگرافی مولد از روش‌های غیرنظارتی می‌باشند که توانسته‌اند برای دسته‌بندی رخساره‌های لرزه‌ای مورد استفاده قرار بگیرند. در این مطالعه، توانایی دو الگوریتم k-میانگین و نقشه‌های خودسازمان‌ده برای تشخیص کانال‌های مدفون در داده‌های لرزه‌ای مقایسه شده‌است، از روش تحلیل مؤلفه اصلی نیز برای به تصویر کشیدن رخساره‌های موجود در داده لرزه‌ای مورد استفاده که مربوط به تنگه هرمز می‌باشد، استفاده شده‌است. پس از مشخص‌نمودن نشانگرهای مناسب و اعمال روش‌های مورد اشاره، روش تحلیل مؤلفه اصلی به عنوان روشی مناسب جهت تعیین تقریبی تعداد رخساره‌های لرزه‌ای موجود در محدوده مورد مطالعه و شناسایی رخساره‌های کانالی تشخیص داده‌شد. اگرچه اعمال این الگوریتم‌ها بر روی پنجره محاسباتی باعث کاهش تفکیک‌پذیری داده‌های لرزه‌ای می‌گردد ولی نسبت به اعمال آنها بر یک برش زمانی خاص کیفیت بهتری ارائه می‌کند. با توجه به مطالعات انجام‌گرفته مشخص گردید یک حوضچه توربیدایتی در شرق و جنوب شرقی منطقه وجود دارد که به دلیل شیب منطقه که ناشی از بالاآمدگی رخساره نمکی در سمت غرب این منطقه می‌باشد، سیستم کانالی موجود رسوبات را از سمت غرب، به این حوضچه وارد می‌نمایند.}, keywords = {تحلیل مؤلفه اصلی,تشخیص کانال,تنگه هرمز,خوشه‌بندی,یادگیری غیرنظارتی}, url = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_649.html}, eprint = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_649_d60840dd80b0a1785df9ef4a7b96f053.pdf} } @article { author = {شکفته زوارم, محمد and روشندل کاهو, امین and گرایلو, هادی}, title = {تضعیف نوفه‌های تصادفی در داده‌های لرزه‌ای بازتابی با استفاده از فیلتر انتشار ناهمسانگرد غیرخطی تانسوری}, journal = {پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی}, volume = {1}, number = {2}, pages = {105-118}, year = {2015}, publisher = {دانشگاه صنعتی شاهرود}, issn = {2476-5007}, eissn = {2476-5007}, doi = {10.22044/jrag.2015.650}, abstract = {روش‌های لرزه‌ای بازتابی، یکی از شیوه‌های بررسی ساختارهای زیرسطحی جهت اکتشاف ذخایر هیدروکربنی هستند. حضور انرژی‌های ناخواسته همواره در طی یک عملیات لرزه‌ای غیر قابل ‌اجتناب است. به همین منظور سیگنال‌های دریافتی، آلوده به نوفه خواهند بود. بخش قابل‌توجهی از این نوفه‌ها، نوفه‌های تصادفی هستند. نسبت سیگنال به نوفه پایین داده‌ها تأثیر مخربی در تفسیر نهایی داده‌ها خواهد داشت. ازاین‌رو نیاز به مراحل پردازشی جهت تضعیف نوفه در داده‌ها ضروری به نظر می‌رسد. روش‌های توسعه ‌یافته در حوزه پردازش تصویر به منظور تضعیف نوفه در داده‌های لرزه‌ای، می‌توانند بسیار مفید باشند. یک دسته مهم از روش‌هایی که برای کاهش اثر نوفه تصادفی مؤثر هستند، روش‌های مبتنی بر هموارسازی می‌باشند که اکثراً باعث تار شدگی و از بین رفتن جزئیات ریز تصویر می‌شوند. فیلتر انتشار یکی از روش‌های هموارسازی می‌باشد که با شبیه‌سازی فرایند فیزیکی انتشار به‌ صورت کنترل‌شده به تضعیف نوفه تصادفی در تصاویر می‌پردازد. در نسخه‌های بهبود یافته فیلتر انتشار که به نام غیرخطی نامیده می‌شوند، مشکل تار شدگی بر طرف شده است. در این مقاله، با استفاده از فیلتر انتشار غیرخطی سعی شده است، نوفه‌های تصادفی در داده‌های لرزه‌ای تضعیف شوند. الگوریتم مذکور بر روی داده‌های لرزه‌ای مصنوعی و واقعی اعمال و نتایج آن با روش‌های متداول مانند واهمامیخت فرکانس – مکان و میانه مقایسه گردید. بهبود در نسبت سیگنال به نوفه به همراه افزایش همدوسی و بهبود در وضعیت لبه‌ها در رویدادهای بازتابی از مزایای روش فیلتر انتشار غیر خطی در مقایسه با دو روش متداول واهمامیخت فرکانس – مکان و میانه می‌باشند.}, keywords = {داده‌های لرزه‌ای بازتابی,نوفه تصادفی,تضعیف نوفه,پردازش تصویر,فیلتر انتشار ناهمسانگرد غیرخطی}, url = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_650.html}, eprint = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_650_5ac07715248dd58307c9b8ace037a98f.pdf} } @article { author = {محمدیان سروندانی, محمدحسن and نجاتی کلاته, علی and قائدرحمتی, رضا and کامکارروحانی, ابوالقاسم}, title = {مدل سازی دوبعدی داده های مگنتوتلوریک سبلان با استفاده از روش های کمینه مربعات مقید هموار و گرادیان مزدوج غیرخطی}, journal = {پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی}, volume = {1}, number = {2}, pages = {119-130}, year = {2015}, publisher = {دانشگاه صنعتی شاهرود}, issn = {2476-5007}, eissn = {2476-5007}, doi = {10.22044/jrag.2015.602}, abstract = {هدف اصلی این مطالعه بررسی ساختارهای زیرسطحی شمال غرب منطقه سبلان با استفاده از وارون­سازی دوبعدی داده­های مگنتوتلوریک به روش­های کمینه مربعات مقید هموار و گرادیان مزدوج غیرخطی است. برای رسیدن به هدف، 8 ایستگاه مگنتوتلوریک در طول یک پروفیل در شمال غرب منطقه سبلان انتخاب شدند. تحلیل ابعادی صورت گرفته توسط کد والدیم و نمودارهای قطبی تانسور امپدانس نشان دادند که ساختارهای زیرسطحی ایستگاه­های انتخاب شده، در عمق­های کم یک‌بعدی یا دوبعدی و در عمق­های میانی و عمیق عموماً سه‌بعدی هستند. کد والدیم، تیپر و بردارهای القایی برای تعیین امتداد ساختار ژئوالکتریکی بکار رفتند و امتداد ساختار در راستای شمال شرقی-جنوب غربی تشخیص داده شد. از روش میانگین­گیری فضایی برای حذف انحرافات گالوانیکی استفاده شد. بعد از تنظیم پارامترهای مدل­سازی و مش­بندی مناسب، وارون­سازی دوبعدی داده­ها انجام شد. مدل­های دوبعدی به‌دست‌آمده به‌خوبی ساختارهای زمین­گرمایی شامل سنگ­پوش، مخزن و منبع داغ را نشان دادند. علاوه ­بر این تطابق خوبی بین این مدل­ها و پژوهش­های گذشته در منطقه وجود دارد.}, keywords = {مگنتوتلوریک,وارون سازی دوبعدی,کمینه مربعات مقید هموار,گرادیان مزدوج غیرخطی,سبلان}, url = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_602.html}, eprint = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_602_e520a9c460cd37354f4a54e9e2ac85dc.pdf} } @article { author = {علمدار, کمال}, title = {توسعه روش نسبت گرادیان برای تخمین عمق توده های زیرسطحی با استفاده از داده های نقشه بی هنجاری گرانی بوگر}, journal = {پژوهش های ژئوفیزیک کاربردی}, volume = {1}, number = {2}, pages = {131-141}, year = {2015}, publisher = {دانشگاه صنعتی شاهرود}, issn = {2476-5007}, eissn = {2476-5007}, doi = {10.22044/jrag.2015.658}, abstract = {روش‌های تفسیری موجود در مورد ساختارهای با الگوی دایره‌ای اکثرا محدود به تخمین مرز و حدود این توده ها خواهد شد. برای ارائه روشی برای تخمین عمق این ساختارها همزمان با تخمین مرز آنها، می‌توان از کمیتی به نام نسبت گرادیان استفاده نمود. نسبت گرادیان بین مشتق قائم و مشتق افقی کل داده‌های گرانی‌سنجی نوشته می‌شود. با این کار معادله درجه 2 بسط داده می‌شود که با حل آن می‌توان عمق الگوهای دایره‌ای را برآورد نمود. در این مقاله کره و استوانه قائم مدل های مصنوعی با الگوی دایره ای در نظر گرفته می‌شوند که با حل معادله تخمین عمق مربوط به آنها به ترتیب عمق تا مرکز و عمق تا سطح بالایی توده برآورد خواهد شد. این روش روی داده‌های گرانی‌سنجی مصنوعی و واقعی به کار برده شده است. داده‌های گرانی‌سنجی واقعی مورد استفاده داده‌های بوگر مربوط به توده گرانیتی دارتمور در جنوب غرب انگلستان است. روش مذکور عمق تا مرکز این توده را در حدود 9/6 کیلومتر تخمین می زند.}, keywords = {بوگر,نسبت گرادیان,مشتق افقی کل,الگوی دایره ای,دارتمور}, url = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_658.html}, eprint = {https://jrag.shahroodut.ac.ir/article_658_a2542c40844303e58591bc0f0a54b9fc.pdf} }